Prawda czy Mit? Kto obala urodowe fake newsy na TikToku?

Prawda czy Mit? Kto obala urodowe fake newsy na TikToku?

W kwestii urody, coraz trudniej odróżnić fakty od mitów. Miliony informacji na temat beauty na które trafiamy codziennie w sieci, zostawia nas z większą liczbą pytań niż odpowiedzi… szczególnie jeśli chodzi o produkty, składy i efekty.

Bo czy na pewno łój wołowy jest naturalnym filtrem przeciwsłonecznym? Czy resztki po kawie to idealny peeling? Czy jedzenie marchewki codziennie daje efekt opalenizny? A witamina C: czy faktycznie jest niezbędna w pielęgnacji skóry? Czy można odbarwiać farbę do włosów Ludwikiem i zamiast szamponu używać do mycia włosów wody po płukaniu ryżu? Ryzyko związane z takimi twierdzeniami może być bardzo różne (polecam szukanie raczej sprawdzonego kremu z filtrem niż sięganie po tłuszcz zwierzęcy), ale prawda jest taka, że dezinformacja i niejasności szaleją w mediach społecznościowych (nie tylko kosmetycznych).

Na platformach takich jak TikTok, Instagram i YouTube społeczność urodowa przekształciła się w kopalnię złotych rad niejednokrotnie napędzanych sprzedażą. Wiele kanałów stało się czarnymi dziurami sponsorowanych postów, niejasnych współprac i promocji niesprawdzonych mitów. Szczęśliwie istnieje równie silny ruch przeciwdziałający temu - “edukatorzy urody” - doświadczeni specjaliści, którzy obalają mity, podają twarde fakty naukowe za każdym razem, gdy viralowy staje się nowy, przereklamowany produkt, fałszywy składnik lub zbyt piękny, aby mógł być prawdziwy trend.

Osoby i grupy, takie jak The Lipstick Lesbians, chemicy kosmetyczni na przykład Ron Robinson, Javon Ford, Chemist Confessions i Lab Muffin Beauty Science, zdobywają tysiące, a czasem miliony wyświetleń i polubień na swoich kanałach, stając się głównymi źródłami faktów w gąszczu internetowych fikcji. Tematy, które poruszają, obejmują przede wszystkim rzeczowe wyjaśnienia. Potrafią zweryfikować, dlaczego marki używają tych samych formuł w różnych produktach, obalają mity naturalnych środków - takich jak „Botox z natury” (np. z użyciem siemienia lnianego) czy demaskują kłamstwa dotyczące „clean beauty” i nieuregulowanych terminów, takich jak „medyczna pielęgnacja skóry”.

Oto kilku bohaterów internetu:

Javon Ford Beauty https://www.tiktok.com/@javonford16

Kosmetyczny chemik z Los Angeles, zdobył 418 000 obserwujących na różnych platformach społecznościowych dzięki swoim czarującym, prostolinijnym wyjaśnieniom, pomógł widzom zrozumieć trudne do wymówienia składniki, formuły produktów, czy zweryfikować viralowe kosmetyki (których nie warto kupować). Ford zanim stał się edukatorem na TikToku, ukończył Uniwersytet Howarda z tytułem licencjata nauk ścisłych i gorliwie dążył do kariery chemika kosmetycznego. Do TikToka dołączył w 2019 roku i od tego czasu stał się autorytetem w dziedzinie chemii kosmetycznej. „Chcę, aby ludzie dostali dokładnie to, za co płacą” - komentuje Ford, który jest prawdopodobnie największym ulubieńcem osób zdezorientowanych #BeautyTokiem. „Jedno słowo, którego mam dość online, to 'obsessed'. Nikt nie jest naprawdę obsesyjnie zakochany w tak wielu kosmetycznych produktach” - zauważa Ford.

Najnowsze posty Forda obejmują między innymi analizę nowego intensywnego różu żelowego Milk Makeup, trend mycia włosów z użyciem Dawn (płyn do zmywania naczyń) dla idealnej, jedwabistej struktury i wyjaśnienie składów kremów SPF.

Dr Michelle Wong https://www.tiktok.com/@labmuffinbeautyscience

Dr Michelle Wong popada we frustrację z powodu dezinformacji. Australijska chemiczka kosmetyczna, która od 2011 roku edukuje jako Lab Muffin Beauty Science (wówczas uruchomiła swojego bloga, potem rozwijała treści na Instagramie i YouTube) początkowo nie chciała instalować TikToka. Zniechęcała ją jakość tamtejszych treści. Ostatecznie, zainstalowała platformę i to co tam zobaczyła, zezłościło ją do tego stopnia, że założyła konto Lab Muffin Beauty Science. Postanowiła obalić mity, które były tak powszechne i niekwestionowane przez społeczność, że wymagały natychmiastowego komentarza. Styl Dr Wong jest dowcipny, szczery, bywa ironiczny. Jednak mimo humorystycznego podejścia, chemiczka jest nadal zaniepokojona długoterminowymi implikacjami oraz niekontrolowaną spiralą powielanych w social media kłamstw.

W ostatnich postach przygląda się marce CeraVe oraz edukuje na temat nakładania kremów z filtrami słonecznymi pod makijaż.

The Lipstick Lesbians Alexis Androulakis I Dr Christina Basias Androulakis, https://www.tiktok.com/@thelipsticklesbians

Para Alexis & Christina wspólnie prowadzą kanał, na który kręcą video z pouczającymi rozmowami w drogeriach takich jak Sephora, Ulta, Target czy innych amerykańskich domach towarowych. Od czasu, gdy po raz pierwszy stały się viralem na TikToku w grudniu 2022 roku, Alexis została edukatorką makijażową, prezentując formuły i tekstury. Uczy, jak weryfikować konsystencję lub poprawnie interpretować etykiety (np. formuły kosmetyczne pochodzenia koreańskiego są wyjątkowo sprężyste, a włoskie składniki luksusowe). Ich misja to alfabetyzacja piękna dla każdej osoby - międzypokoleniowo, niezależnie od zaawansowania makijażowego. Ich video o Bare Escentuals, który dokonał znaczącej zmiany na scenie kosmetycznej, wprowadzając swój kultowy puder Bare Minerals z krótką listą składników zyskał blisko 7 mln zasięgu.

GLORIA LU I VICTORIA FU  https://www.tiktok.com/discover/chemist-confessions

Jako dwie chemiczki zajmujące się pielęgnacją skóry, wychodzą z założenia, że w poprzedniej epoce chemia rządziła się zasadą "więcej znaczy lepiej", generując nadmiar produktów i odpadów. W Chemist Confessions kierują się zupełnie inną filozofią. Wyjaśniają na przykład na swoim kanale, że implikacje nawet tolerowania trendów, takich jak „clean beauty i „clean ingredients”, sięgają znacznie dalej, niż nam się wydaje. „Prawdopodobnie 99% składników, które są (uznawane za niebezpieczne), nie zasługuje na negatywną prasę.” - tłumaczą na swoim kanale. Konsumenci mają więcej władzy niż sobie zdają sprawę. Gdy składnik zostanie wycofany, przemysł szybko wprowadza alternatywny składnik, który zazwyczaj jest mniej znany i nie ma tylu testów. Parabeny i fenoksyetanol są tego przykładem. Chemicy i kosmetolodzy są często pod presją używania alternatywnych konserwantów, które mogą nie być tak skuteczne lub dobrze przetestowane, co skutkuje pielęgnacją skóry, która może nie być tak dobrze zakonserwowana i mieć większy potencjał do wywoływania podrażnień skóry.

#Tiktokedukacja kosmetyczna w Polsce

W Polsce media społecznościowe stają się coraz ważniejszym kanałem przekazywania rzetelnej wiedzy na temat branży beauty. Chociaż do ideału jeszcze daleka droga, w dalszym ciągu pojawiają się hity jak magiczne wybielanie zębów czy cudotwórcze suplementy diety, możemy śmiało stwierdzić, że pierwsze kroki w kierunku weryfikacji tychże zostały poczynione.

Na platformie TikTok możemy znaleźć wielu edukatorów, którzy dzielą się swoją wiedzą i doświadczeniem. Do grona tych osób należą między innymi dr_bli_wyjasnia - dr Agnieszka Bliżanowska - dermatolog edukująca na temat pielęgnacji skóry, trądziku i ochrony przeciwsłonecznej. Ciekawe treści znajdziemy też u panicosmetolog - Justyna | Kosmetolog dzieląca się wiedzą na temat składników kosmetyków, ich działania i wpływu na skórę. Oprócz wymienionych kanałów, istnieje wiele innych tiktokowych kont beauty, wartych uwagi. Osobiście bardzo lubię posłuchać Joanny Bandurskiej (która zaskarbiła moje serce obalając mit, że paznokcie oddychają;)) czy Anity - Coco Collection (urzekła mnie weryfikując fakty i mity na temat kosmetyków naturalnych). Dużo merytoryki oferuje kanał @racjapielegnacja prowadzony przez chemiczkę kosmetyczną, która dzieli się swoją wiedzą na temat pielęgnacji. Magdalena Kaczanowicz obala mity i analizuje składy kosmetyków. Powtarza często, że nie ma złych składów, bywają tylko takie, niewarte swojej ceny! Tym samym “broni” składów, które są często oceniane skrajnie niesprawiedliwie.

O czym dobrze pamiętać słuchając porad w sieci? Należy zwracać uwagę na kwalifikacje i doświadczenie edukatorów. Szukać osób, które opierają swoje treści na nauce i faktach. Unikać twórców, którzy promują niesprawdzone produkty lub metody (podwójna weryfikacja). I na koniec - warto zadawać pytania i komentować. Włączenie się w dyskusje pozwala poznać społeczność.

Kanały beauty w mediach społecznościowych mogą być źródłem dezinformacji. Szczęśliwie dzięki kanałom Javon Ford, Dr Michelle Wong oraz Gloria Lu i Victoria Fu, konsumenci mogą dokonywać bardziej świadomych wyborów. W Polsce także powoli rośnie liczba edukatorów, którzy z pasją dzielą się swoją wiedzą i pomagają rozróżnić fakty od mitów. Rosnąca świadomość i dostęp do rzetelnych informacji na temat urody dają nadzieję na to, że w mediach społecznościowych zapanuje większa równowaga między prawdą, a fałszem - mitem i kitem.

autorka: Jagoda Prętnicka-Markiewicz, analityczka social mediów, jurorka Love Cosmetics Awards.
# Raporty tematyczne
loki joanna