Rosną wydatki na działalność badawczo-rozwojową, ale firmy skarżą się na niejasne reguły dotyczące wsparcia takich projektów

Rosną wydatki na działalność badawczo-rozwojową, ale firmy skarżą się na niejasne reguły dotyczące wsparcia takich projektów

Aż 67 proc. firm z Europy Środkowej deklaruje, że w ciągu najbliższych 3-5 lat zwiększy wydatki na działalność badawczo-rozwojową. W Polsce odsetek ten wynosi 79 proc.

Należy wziąć jednak pod uwagę, że wciąż jedna piąta firm przyznaje, że obecnie działalności B+R nie prowadzi. Jak tłumaczą eksperci firmy doradczej Deloitte, autorzy raportu „Central European Corporate R&D Report 2018”, ten wzrost zainteresowania innowacjami wynika przede wszystkim z faktu, że środkowoeuropejskie przedsiębiorstwa w dłuższej perspektywie czasowej nie będą mogły już czerpać przewagi konkurencyjnej z niskich kosztów pracy.

Tegoroczne badanie przeprowadzono w dziewięciu krajach Europy Środkowej (Chorwacja, Czechy, Estonia, Węgry, Litwa, Polska, Rumunia, Słowacja, Słowenia). Łącznie wzięło w nim udział 329 firm. Jest to już szósta edycja raportu. Partnerami badania w Polsce była Polsko-Niemiecka Izba Przemysłowo-Handlowa, oraz Skandynawsko-Polska Izba Gospodarcza (SPCC).

Polska innowacyjność wciąż w powijakach

Innowacyjność w Polsce kształtuje się na poziomie zdecydowanie niższym, niż średnia dla Unii Europejskiej. W najnowszym Globalnym Indeksie Innowacji Polska zajmuje 38 miejsce na 127 krajów. Dla porównania Czechy znalazły się w tym zestawieniu na 24 pozycji. Należy przypuszczać, że ostatnie zmiany w zakresie zachęt podatkowych oraz dalsze wspieranie B+R bezzwrotnymi dotacjami, spowodują w najbliższych latach większe zainteresowanie ze strony polskich przedsiębiorstw działalnością badawczo-rozwojową, co w konsekwencji poprawi innowacyjność polskiej gospodarki.

Wyższe wydatki na B+R

Ponad połowa ankietowanych firm (52 proc.) deklaruje, że w ciągu następnych 12-24 miesięcy wyda więcej na działalność badawczo-rozwojową, niż w 2017 roku. To o 7 pp. więcej, niż dwa lata temu. Z kolei 67 proc. zwiększy inwestycje na ten cel w perspektywie trzech do pięciu lat (wzrost o 10 pp. w porównaniu do ostatniej edycji badania). W Polsce odsetek ten wynosi 79 proc.

Trzeba jednak pamiętać, że aż 21 proc. polskich firm deklaruje, że nie wydaje na B+R ani złotówki. Odsetek ten jest dwa razy wyższy, niż w całym regionie. Startujemy więc z niskiego progu, należy jednak brać pod uwagę, że deklaracje te wynikają z braku świadomości, jak definiuje się działalność B+R

– mówi Dominika Orzołek, Starszy Menedżer, Zespół ds. sektora publicznego, innowacji i zachęt inwestycyjnych Deloitte.

Czynnikami, które sprzyjać mogą zwiększaniu wydatków na B+R jest rosnąca świadomość konieczności dostosowywania sposobu działania i oferty do zmieniającego się otoczenia, ze względu na postęp technologiczny, inwestycje konkurentów i rosnące oczekiwania rynku

– dodaje.

Zachęty, ale i bariery

Główne czynniki, które mogą spowodować, że firmy zwiększą swoje wydatki na badania i rozwój, są od kilku lat takie same. Respondenci wskazują, że pozytywnie na zakres działalności B+R wpływa szeroki zakres zachęt (63 proc.) i większa dostępność do doświadczonych kadr naukowych (62 proc).

Brak wykwalifikowanych naukowców, którzy wyemigrowali do innych krajów unijnych, jest obecnie poważnym wyzwaniem dla firm w Europie Środkowej, dlatego rządy powinny robić więcej, by zachęcić ich do powrotu. Alternatywą jest umożliwienie zatrudnienia, w większym niż dotychczas stopniu, naukowcom spoza krajów unijnych, takich jak Rosja, Ukraina czy Indie

– mówi Dominika Orzołek.

Podobnie jak w poprzedniej edycji badania największą barierą w korzystaniu z zachęt na prowadzenie działalności B+R jest dla firm środkowoeuropejskich zmienna interpretacja przepisów regulujących zasady korzystania z dostępnych instrumentów wsparcia. Prawie jednej trzeciej respondentów trudno jest zidentyfikować, które projekty badawczo-rozwojowe są kwalifikowalne do odliczeń. Taki sam odsetek wskazuje na niejasną ocenę organów podatkowych. Tylko 11 proc. badanych firm z Polski zna i aktywnie korzysta z ulgi podatkowej z tytułu prowadzenia działalności B+R. Kolejne 39 proc. jest świadomych istniejących zachęt, ale ich nie używa. – Władze powinny podjąć odpowiednie kroki, by stworzyć bardziej przyjazne środowisko regulacyjne dla innowacyjnych firm. Chodzi nie tylko o atrakcyjne stawki podatkowe, ale też niski poziom ryzyka regulacyjnego – mówi Adam Wacławczyk, Partner w Dziale Doradztwa Podatkowego Deloitte. W jego opinii, zmiany wprowadzone od początku 2018 roku w Polsce w zakresie ulgi podatkowej na B+R, istotnie zwiększające wartości kosztów podlegających odliczeniu od podstawy opodatkowania, stanowią krok w dobrym kierunku. – Istnieje też duże oczekiwanie w odniesieniu do rozważanego obecnie rozwiązania podatkowego (tzw. Patent Box), pozwalającego na obniżenie opodatkowania dochodu uzyskiwanego ze sprzedaży opracowanych przez podatnika innowacyjnych rozwiązań czy też technologii – dodaje.

Ochrona własności intelektualnej i współpraca z partnerami zewnętrznymi

Najczęściej wykorzystywanym sposobem ochrony własności intelektualnej, zarówno w Polsce, jak i w pozostałych krajach biorących udział w badaniu, jest tajemnica przedsiębiorstwa. Wskazało na nią 82 proc. polskich badanych, a w regionie 67 proc. Ochrona znaku towarowego znalazła się na drugiej pozycji wśród środkowoeuropejskich ankietowanych (47 proc.). Zbliżony odsetek firm (44 proc.) deklaruje, że inwestuje w ochronę patentową – to o 4 pp. więcej niż w ostatniej edycji badania. Martwi jednak, że wciąż 12 proc. firm nie korzysta z żadnej formy ochrony własności intelektualnej. – Prawdopodobnie wychodzą one z założenia, że koszty takiej ochrony, wciąż jeszcze wysokie, są niewspółmierne do korzyści. Jednak w porównaniu do poprzedniej edycji badania widać progres jeżeli chodzi o podejście firm do ochrony własności intelektualnej, co jest bardzo pozytywnym sygnałem – mówi Adam Wacławczyk.

Około trzy czwarte (76 proc.) respondentów deklaruje, że prowadząc działalność B+R współpracują z partnerami zewnętrznymi. Najczęstszym czynnikiem motywującym podjęcie takiej współpracy jest jej niezbędność do przeprowadzenia projektu badawczego (65 proc.). Z kolei ponad połowa firm, które nie współpracują z partnerami zewnętrznymi, ma własne centrum badawczo-rozwojowe lub może korzystać z infrastruktury innej firmy należącej do ich grupy.

O ile innowacyjność gospodarki jest silnie powiązana z wydatkami na badania i rozwój, o tyle sukces danego kraju w zakresie innowacji nie zależy wyłącznie od wydatków ponoszonych na ten cel. Czynniki instytucjonalne, takie jak jakość i zrozumiałe przepisy prawne oraz to, czy środowisko inwestorów jest przyjazne lub wrogie, również mają na to wpływ

– wyjaśnia Dominika Orzołek

Tegoroczne badanie pokazuje, że firmy z Europy Środkowej często skarżą się na niejasne reguły dotyczące wsparcia projektów badawczo-rozwojowych i jest to kwestia, którą władze państwowe powinny wziąć pod uwagę, aby pobudzić i zachęcić przedsiębiorców do inwestycji w tym obszarze

– dodaje.

# Badania rynkowe
 reklama

OFERTY PRACY

Sprawdź i aplikuj!

Oferta pracy: Parfum Company - Key Account Manager Oferta pracy: Hagi Cosmetics - Dyrektor Marketingu Oferta pracy: Junior Brand Manager - rekrutacja zewnętrzna Oferta pracy: Silcare - Specjalista ds. wdrożeń produktów kosmetycznych Oferta pracy: Senior Key Account Manager - rekrutacja zewnętrzna Oferta pracy: be BIO Ewa Chodakowska Brand/Product Manager Oferta pracy: Nacomi - Junior Product Manager Oferta pracy: BiNatural - Specjalista ds. marketingu i social media Oferta pracy: OnlyBio Life - Specjalista ds. dokumentacji kosmetycznej i legislacji Oferta pracy: Vis Plantis - Brand Manager Oferta pracy: HAGI: Starszy specjalista-Starsza specjalistka ds. trade marketingu Oferta pracy: Barwa Cosmetics - Specjalista ds. marketingu produktowego Oferta pracy: Barwa Cosmetics - Specjalista ds zarządzania jakością Oferta pracy: Netvest Group - Kierownik ds. marketingu Oferta pracy: Parfums Christian Dior -  Digital Manager EPCD & Export Oferta pracy: Henkel Polska - Senior Group Brand Manager Beauty Care Oferta pracy: Product Manager- Victoria Vynn Oferta pracy: Product Brand Manager - kosmetyki kolorowe Oferta pracy: Technolog produkcji kosmetyków - Pharmacy Lab Oferta pracy: Technolog kosmetyków Oferta pracy: Asystent/ka ds. Sprzedaży i Marketingu - rekrutacja zewnętrzna Oferta pracy: Marion - Junior Key Account Manager Oferta pracy: Dax Csmetics - E-commerce Account Manager Oferta pracy: Madonis - Brand Manager Oferta pracy: BasicLab - Product Manager Oferta pracy: Asystent/ka ds. Sprzedaży i Marketingu - akcesoria Oferta pracy: Specjalista ds. Marketingu - rekrutacja zewnętrzna Oferta pracy: Cosmo Group - Specjalista ds. Badań i Regulacji Kosmetycznych Oferta pracy: Vis Plantis - Social Media Manager Oferta pracy: Silcare - Marketing Manager Oferta pracy: Pollux - Brand Manager Shiseido Oferta pracy: Specjalista ds. Zakupów - rekrutacja zewnętrzna Oferta pracy: Trade Marketing Manager - rekrutacja zewnętrzna Oferta pracy: Dr Irena Eris - Junior Brand Manager Oferta pracy: Polski Związek Przemysłu Kosmetycznego - Manager ds. projektów legislacyjnych Oferta pracy: Pierre Fabre Dermo-Cosmetique Polska - Product Manager Oferta pracy: Sarantis - Brand Manager Oferta pracy: Mary Kay - Brand Communication Coordinator Oferta pracy: Veoli Botanica - Specjalista ds. wdrożeń produktów Oferta pracy: L'Oreal Scientific & Regulatory Manager Poland and Baltic HUB Oferta pracy: rekrutacja zewnętrzna - Trade Marketing Manager Oferta pracy: Herbapol Lublin - Kierownik ds. Kluczowych Klientów Branża Kosmetyczna Oferta pracy: 4Mass - Stylistka paznokci w dziale marketingu Oferta pracy: Nesperta - Specjalista ds. Rozwoju Produktu i Opakowań Oferta pracy: Oriflame - Technolog - Kosmetyka Kolorowa Oferta pracy: Miya Cosmetics - Brand Manager Oferta pracy: Dyrektor marketingu - rekrutacja zewnętrzna Oferta pracy: Pelion S.A. - Regulatory Affairs Specialist Oferta pracy: Marion - Brand manager (rynki zagraniczne) Oferta pracy: Phenicoptere - Product Manager Oferta pracy: Specjalista ds. e-commerce - Organique Oferta pracy: Specjalista/Specjalistka ds. contentu i Social Media Oferta pracy: Trade Marketing Manager - Eveline Cosmetis Oferta pracy: Specjalista ds. Regulatory Affairs - Marion Oferta pracy: Brand Manager - BasicLab Oferta pracy: Jago-Pro - Staż w Dziale Badawczo-Wdrożeniowym Oferta pracy: Jago-Pro - Technolog Oferta pracy: Sylveco - Laborant-Mikrobiolog Oferta pracy Sylveco - Specjalista ds. eksportu Oferta pracy: Specjalista ds. dokumentacji technologicznej Oferta pracy: OnlyBio.Life - Brand Manger Oferta pracy: Młodszy specjalista ds. tworzenia treści e-commerce - Cosibella Oferta pracy: Product Development Specialist - be BIO Ewa Chodakowska Oferta pracy: Content Creator TikTok - Nacomi