Niestety, pomimo rosnącej liczby kobiet w niektórych obszarach nauki, takich jak nauki medyczne i zdrowotne (57,6% kobiet) czy rolnicze (57,1% kobiet), to nadal istnieją dziedziny, w których dysproporcje płci są wyraźnie widoczne.
W obliczu narastających problemów społecznych, które pojawiają się w naszej rzeczywistości z większą niż kiedykolwiek wcześniej intensywnością, udział kobiet w nauce jest kluczowy. Różnorodność płciowa w zespołach badawczych wpływa pozytywnie na kreatywność i efektywność rozwiązywania problemów. Ograniczona reprezentacja kobiet w nauce może zatem spowalniać rozwój perspektyw badawczych i innowacyjność.
Wszystko wskazuje na to, że, pomimo postępu w niektórych dziedzinach, wiele obszarów nauki wciąż pozostaje zdominowanych przez mężczyzn. Raport przygotowany przez Ośrodek Przetwarzania Informacji (OPI) na zlecenie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego wyraźnie podkreśla, że udział kobiet w naukach ścisłych i przyrodniczych zwiększył się nieznacznie z 41,7% w 2019 roku do 42,9% w 2022 roku. Choć wzrost ten wskazuje na pewien progres, jest on relatywnie niewielki, co potwierdza, że w tych dziedzinach wciąż utrzymuje się silna dominacja mężczyzn (56,9% w 2022 roku).
- Dla L'Oréal nauka jest ogromną wartością, a innowacje w świecie nauki nie mogą być prowadzone bez obecności kobiet. Wspieranie rozwoju naukowczyń i promowanie różnorodności w zespołach badawczych to jeden z naszych priorytetów. Dlatego od ponad 24 lat, w ramach programu L’Oréal-UNESCO Dla Kobiet i Nauki, wspieramy wybitne badaczki, przyznając stypendia, które pomogły już 129 kobietom w Polsce rozwijać swoje kariery naukowe. Wierzymy, że zwiększenie roli kobiet w nauce nie tylko przyczynia się do osiągnięcia równości, ale także podnosi jakość i efektywność badań, które odpowiadają na kluczowe wyzwania współczesnego świata - powiedział Valéry Gaucherand, Prezes L’Oréal Polska i Kraje Bałtyckie.
- Dzisiaj jest czas kobiet w wielu obszarach życia, też w nauce. Mimo to, kobiety nadal napotykają liczne przeszkody w dążeniu do realizacji ścieżki kariery naukowej, jaką sobie wymarzyły. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego będzie dokładać wszelkich starań, by im w tych dążeniach pomóc. Wspieramy naukowczynie działaniami, które dają im nowe możliwości, które mają na celu promocję ich samych oraz ich osiągnięć naukowych. Kobiety w polskiej nauce realnie i pozytywnie wpływają na jej stan, co przynosi korzyści gospodarcze, społeczne i kulturowe – podkreślił Dariusz Wieczorek, Minister Nauki.
- „Równość Płci” (Gender Equality) to od wielu lat jeden z dwóch Globalnych Priorytetów UNESCO (drugi to „Priorytet Afryka”). W ogromnym stopniu koncentruje się on na wzmocnieniu pozycji kobiet we wszystkich dziedzinach, które tego wymagają i na związanym z tym przezwyciężaniu dyskryminujących stereotypów. Jak nieraz już miałem okazję podkreślać, partnerstwo UNESCO – Fundacja L’Oréal i w jego ramach program „Dla Kobiet i Nauki” ma bardzo istotne znaczenie z tego punktu widzenia, jak i jako wkład do rozwoju nauki. Mówią o tym nazwiska Noblistek, które wcześniej zostały wyróżnione Międzynarodową Nagrodą L’Oréal-UNESCO For Women in Science. Świadczą o tym również wybitne osiągnięcia laureatek krajowych konkursów, realizowanych obecnie na całym świecie, w tym polskiego, organizowanego bez przerwy od 2001 roku. Pragnę z tego powodu ponowić wyrazy szczególnej wdzięczności dla L’Oréal Polska - za pomysł, który powstał już w 2000 r. oraz za konsekwencję i wytrwałość w jego wspaniałej realizacji - mówił prof. Michał Kleiber, Przewodniczący Polskiego Komitetu do spraw UNESCO.
-Zaangażowanie Polskiej Akademii Nauk w program L'Oréal-UNESCO Dla Kobiet i Nauki, rozpoczęte w 2018 roku, to wyraz uznania dla osiągnięć kobiet naukowców oraz zachęta do podejmowania nowych wyzwań i realizacji ich naukowych aspiracji. Akademia aktywnie wspiera kobiety poprzez inicjatywy takie jak cykliczna akcja „Zostań Badaczką” organizowana przez Akademię Młodych Uczonych PAN, która ma na celu inspirowanie młodych kobiet do wyboru ścieżki kariery naukowej. Dodatkowo wdrażamy Plan Równości Płci, który systematycznie działa na rzecz tworzenia bardziej inkluzywnego i równego środowiska pracy w nauce. Program "Dla Kobiet i Nauki" oraz nasze własne działania doskonale wpisują się w starania o wspieranie naukowczyń i tworzenie warunków sprzyjających ich rozwojowi. Współpraca z L'Oréal Polska stanowi dla nas niezwykle cenny element tych działań, przynosząc wymierne korzyści całej polskiej społeczności naukowej – podkreśliła prof. dr hab. Katarzyna Starowicz-Bubak, Polska Akademia Nauk.
- Naszym celem jest świat, gdzie Maria Skłodowska-Curie nie musi udowadniać, że jest wybitną naukowczynią, przebijając się przez mur mizoginizmu by zostać pełnoprawną członkinią Francuskiej Akademii Nauk i gdzie nie musi opuszczać Królestwa Polskiego i udawać się na emigrację do Francji, bo w ówczesnej polskiej rzeczywistości dostęp do edukacji wyższej był dla kobiet zamknięty. Czy dzisiejszy los kobiet w Afganistanie nie jest dramatycznym echem wyzwań z młodości Marii Skłodowskiej? Czy los kobiet w długiej liście krajów autorytarnych nie jest rażącą niesprawiedliwością i złamaniem zapisów Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka? Właśnie dlatego musimy nadal walczyć i nie ustawać w walce o prawa kobiet i o równość w nauce, bo jak widać na przykładzie Afganistanu, ta walka jest daleka od zakończenia - powiedział Kamil Wyszkowski, Przedstawiciel Krajowy i Dyrektor Wykonawczy UN Global Compact Network Poland.
Zgłoszenia tegorocznych stypendystek oceniało Jury złożone z wybitnych przedstawicieli polskiej nauki, pod przewodnictwem prof. dr hab. Ewy Łojkowskiej. Spośród najlepszych aplikacji wyróżniono 6 projektów, przyznając ich autorkom: 3 stypendia habilitacyjne w wysokości 40 000 zł, 2 stypendia doktoranckie w wysokości 35 000 zł i stypendium magistranckie w wysokości 25 000 zł. Wszystkie nagrodzone badaczki, przy wsparciu partnerów programu, będą brały udział w międzynarodowych konferencjach i sympozjach, a ich osiągnięcia będą promowane nie tylko w środowisku naukowym, ale także prezentowane szerszej opinii publicznej.
- Na przestrzeni 24. lat naszej działalności zmieniło się bardzo wiele. Przede wszystkim na praktycznie wszystkich polskich uczelniach wdrożono plany równości płci – jest to wymóg Komisji Europejskiej. Zmieniło się także postrzeganie kobiet, ich roli w zespołach badawczych. Chętniej stosujemy feminatywy, jak chociażby słowo „naukowczyni”, badaczki są laureatkami konkursów pozanaukowych i biorą udział w ważnych społecznie wydarzeniach. Jednak to wciąż mało, by móc mówić o wyrównaniu szans kobiet i mężczyzn w świecie nauki. Ważnym zadaniem na najbliższe lata jest edukacja w zakresie równości w zespołach badawczych, promocja nauki wśród młodszych pokoleń dziewcząt i promowanie w mediach sukcesów badawczych utalentowanych naukowczyń. Nauka potrzebuje kobiet, a świat potrzebuje nauki, aby sprostać wyzwaniom przyszłości – podsumowała prof. dr hab. Ewa Łojkowska, Przewodnicząca Jury Programu L’Oréal-UNESCO Dla Kobiet i Nauki.
Program stypendialny L’Oréal-UNESCO Dla Kobiet i Nauki to inicjatywa, która od 24 lat wyróżnia i docenia osiągnięcia kobiet nauki. Do tej pory w Polsce wyróżniono 129 badaczek, których dokonania naukowe zostały uhonorowane przez Jury. Stypendystki z powodzeniem realizują swoje badania nie tylko w Polsce, ale także na arenie międzynarodowej.
Stypendystki 24. edycji programu L’Oréal-UNESCO Dla Kobiet i Nauki