Jak zmieniło się zachowanie polskiego konsumenta w sklepie detalicznym na przestrzeni ostatnich dwóch lat?

14.06.2022

Pomimo pandemii sklepy stacjonarne pozostają głównym kanałem zakupowym dla Polaków (89% zazwyczaj robi w nich zakupy) - takie wnioski płyną z najnowszego badania in-Store Media Polska.

Dla większości Polaków (77%) codzienne zakupy są raczej przyjemnością i tu brakuje istotnych różnic w stosunku do 2019 roku. Promocje stały się jeszcze istotniejsze niż były dwa lata temu – zdecydowana większość polskich shopperów zwraca na nie uwagę i lubi, gdy są oznaczone w sklepach. W jaki sposób skutecznie komunikować się z konsumentem w sklepie, czy Polacy trzymają się swojej listy zakupowej? – na te i inne pytania odpowiada raport „Shopper Barometr Polska 2020”, który powstał we współpracy z Ipsos Polska.

Shopper Barometr to badanie realizowane w ramach międzynarodowego badania OSE (Observation of Shopper Marketing) przez in-Store Media na kilku światowych rynkach. Teraz po raz pierwszy zostało przeprowadzone w Polsce w dwóch falach – tuż przed pandemią, w październiku 2019 roku, oraz w marcu 2022 roku, co dało bardzo dobry punkt odniesienia. Badanie skupia się na rozumieniu samego procesu decyzyjnego shoppera, ewolucji nawyków shoppera w sklepie i sposobu ich kształtowania się na przestrzeni ostatnich dwóch lat. Celem badania było również poznanie zachowań konsumenta w poszczególnych kategoriach i zdefiniowanie najskuteczniejszej komunikacji w miejscu sprzedaży.

Jak Polacy robią zakupy?

Czy dla Polaków zakupy są raczej przyjemnością czy przykrym obowiązkiem? Dla aż 77% Polaków zakupy zdecydowanie są przyjemnością, z kolei 23% postrzega zakupy jako przykry obowiązek. Co więcej, nie ma tu istotnych różnic w zachowaniu konsumentów w stosunku do 2019 roku. „Dobra wiadomość jest taka, że jeśli lubimy coś robić, to jesteśmy skłonni poświęcić tej czynności trochę więcej czasu czy ewentualnie zainteresować się czymś wcześniej niezaplanowanym, a w przypadku zakupów jest to np. uleganie pokusie promocji” - mówi Mateusz Głowacki, Dyrektor Badań Ilościowych Ipsos Polska. Ciągle najbardziej dominującym zjawiskiem jest to, że raz w tygodniu robimy duże zakupy, w czasie których kupujemy produkty również na zapas, ewentualnie braki uzupełniając małymi zakupami – tak zachowuje się aż 74% Polaków.

Pomimo pandemii sklepy stacjonarne pozostają głównym kanałem zakupowym Polaków.

Aż 89% Polaków przynajmniej od czasu do czasu robi zakupy w dyskoncie, 42% kupuje w hipermarkecie i 41% w supermarkecie. Handel nowoczesny, tzw. modern trade, jest głównym miejscem zakupowym Polaków. Osób, które regularnie bywają w hipermarketach jest o 8 punktów procentowych mniej niż przy poprzednim pomiarze w 2019 roku. Zakupy spożywcze online rosną, osób, które od czasu do czasu robią codzienne zakupy przez Internet jest już 14% (o 4% więcej niż przy poprzednim pomiarze) – ciągle jednak nie jest to zjawisko większościowe.

Planowanie zakupów

Polacy często przygotowują listę zakupów gdy wybierają się na zakupy (77%)… ale tylko 10% kurczowo się jej trzyma. Wchodząc do sklepu, kupujący szukają promocji, innowacji, przyjemności i komunikacja gra kluczową rolę. „Shopper zachowuje się inaczej w poszczególnych kategoriach zakupowych – mówi Bartosz Domaradzki, in-Store Media Polska. Aż 59% Polaków mówi o tym, że czynnikiem, który wpływa na zmianę zazwyczaj kupowanej marki, jest informacja w sklepie (plakat, ekran reklamowy. To drugi
w kolejności czynnik po rekomendacji kupowanej marki przez bliską osobę (77%). Efektywność tego kanału komunikacji – według deklaracji konsumentów – jest porównywalna z programami telewizyjnymi/artykułami prasowymi, reklamami w Internecie, telewizji i mediami społecznościowymi. Zrozumienie, jak zachowujemy się w każdej kategorii, pomaga nam przyciągnąć kupujących do naszej półki i sprawić, by wybrali naszą markę.”- dodaje Domaradzki.

Ile czasu robimy zakupy?

Ponad połowa z nas przeznacza na zakupy godzinę lub dwie w skali tygodnia. Odsetek osób, które poświęcają na codzienne zakupy 3 – 4 godziny spadł w ciągu ostatnich 3ch lat. Czas poświęcony na codzienne zakupy online jest znacznie krótszy – ponad połowa osób robiących codzienne zakupy online poświęca na to mniej niż godzinę tygodniowo. Połowa Polaków deklaruje, że pandemia miała negatywny wpływ na dochody ich gospodarstwa domowego. Jednocześnie na zakupy na zapas wydajemy istotnie więcej pieniędzy niż 3 lata temu. Połowa polskich kupujących deklaruje, że wojna w Ukrainie wpłynęła na to, jak robią codzienne zakupy. Połowa z nich deklaruje unikanie produktów pochodzenia rosyjskiego, a 46% zwraca większą uwagę na promocje. Podczas pandemii przede wszystkim bardziej skupiliśmy się na zdrowiu. Zwracamy również większą uwagę na pochodzenie produktów (preferujemy polskie produkty).