Czym w ogóle jest i jakie są jej właściwości? Odpowiedź znajdziesz w tekście poniżej.
Gliceryna to organiczny związek chemiczny należący do grupy alkoholi cukrowych — stanowi najprostszy trwały alkohol trójwodorotlenowy. Właściwa nazwa tego związku to propanotriol.
Zwykle (w normalnych warunkach) ma postać bezbarwnej cieczy pozbawionej zapachu, o gęstej konsystencji. Jest tłusta i ma lekko słodkawy smak.
Powstaje jako produkt uboczny zmydlania tłuszczów — może być naturalna (pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego) lub sztuczna (wytwarzana z propylenu). Głównym źródłem gliceryny roślinnej jest olej palmowy lub kokosowy. W śladowych ilościach występuje także w niektórych owocach i warzywach. Produkują ją także nerki i wątroba człowieka.
Gliceryna jest wysoce higroskopijna, czyli bardzo dobrze wchłania wodę. Łatwo rozpuszcza się w innych alkoholach i wodzie, natomiast sama jest świetnym rozpuszczalnikiem tłuszczów. Dodana do alkoholu etylowego łagodzi jego działanie wysuszające.
Wykazuje też właściwości konserwujące — obniża aktywność wody będącej pożywką dla drobnoustrojów. Ponadto zapobiega także krystalizacji innych składników np. w kosmetykach.
Jest także czynnikiem usprawniającym homogenizację (tzn. proces łączenia się) składników, które w normalnych warunkach się ze sobą nie łączą, np. tłuszcze z wodą. Dzięki temu pozwala nadać i utrzymać odpowiednią konsystencję mieszanek (np. kremów czy emulsji).
Niewielkie rozmiary jej cząsteczek czynią z niej bardzo dobry nośnik substancji odżywczych — z łatwością wnika ona w skórę, pozwalając przetransportować dobroczynne składniki do jej najgłębszych warstw.
Jak już we wstępie wspomniano, związek ten znajduje bardzo szerokie zastosowanie. Głównie ze względu na swoje właściwości, niską cenę i łatwość uzyskiwania. Korzystają z niego różne gałęzie przemysłu, jednak w tym tekście skupimy się głównie na branży kosmetycznej.
Gliceryna w kosmetyceZe względu na przedstawione wyżej właściwości, jest wykorzystywana głównie jako substancja bazowa — zapewnia odpowiednią konsystencję, wilgotność i trwałość powstałym na jej bazie kosmetykom. Dzięki niej utrzymują się one na skórze bez efektu “rolowania się” i nie zasychają na niej. Jest bardziej bezpieczna dla skóry wrażliwej niż parafina.
Swoje właściwości nawilżające zachowuje w pełni przy stężeniu 5 do 15%. Przy stężeniu powyżej 25% kosmetyki na jej bazie mają właściwości odkażające i wysuszające, ponieważ jej warstwa tworzy wtedy barierę powstrzymującą pobieranie przez skórę wody z otoczenia.
Pojawia się w takich produktach jak pomadki, perfumy, szminki, mydła, pasty do zębów, żele do kąpieli, balsamy do ciała czy płyny do płukania ust.
A oto garść przykładów jej działania w danym typie kosmetyków:
Warto w tym miejscu zaznaczyć, że większość używanej przemysłowo gliceryny jest produkowana syntetycznie. Sposób wytworzenia nie ma jednak wpływu na jej działanie na organizm. W składzie kosmetyków figuruje jako “Glycerin”. Producenci nie są zobowiązani do umieszczania na opakowaniach informacji dotyczących jej pochodzenia, choć wraz z upowszechnieniem się wegańskiego stylu życia, zaczęły pojawiać się informacje odnośnie do gliceryny roślinnej w składzie — widnieje ona jako “Glycerin vegetal”.
Jak już kilka razy wspomniano, znajduje ona zastosowanie nie tylko w przemyśle kosmetycznym — z jej dobrodziejstw korzysta także m.in. farmaceutyka (produkcja leków przeczyszczających), przemysł spożywczy (konserwant), garbarski (wysuszanie skóry) czy nawet farbiarski (produkcja barwników).
Przeciwwskazania
Choć gliceryna stosowana w odpowiednim stężeniu i racjonalnych dawkach nie jest toksyczna i szkodliwa, zdarzają się przypadki alergii na nią — objawia się ona czerwoną wysypką na skórze.
Nie należy jednak wdychać oparów pochodzących z jej termicznego rozkładu — powodują one m.in. kichanie, kaszel i skrócenie oddechu. Zbyt wysokie jej stężenie powoduje wysuszenie skóry.
Ze względu na to, że jest ona alkoholem, spożywanie jej w nadmiernych ilościach zaburza jasność myślenia i obniża koncentrację. Jeśli będzie to długotrwałe, może skończyć się zaburzeniami pracy serca.
Nie poleca się także wewnętrznego stosowania jej diabetykom — powoduje ona bowiem wahania poziomu cukru we krwi (podobnie jak inne alkohole).
Gliceryna roślinna lub syntetyczna przyda się w każdym domu. Nada się nie tylko jako baza dla domowych kosmetyków, ale także do m.in.:
To oczywiście tylko kilka propozycji — o wiele więcej pomysłów na jej wykorzystanie można bez problemu znaleźć w internecie.
Podsumowanie
Gliceryna roślinna (lub syntetyczna) to wszechstronny związek, znajdujący bardzo szerokie zastosowanie. Najbardziej rozpowszechniona jest w przemyśle kosmetycznym, gdzie stanowi bazę dla bardzo wielu produktów — jej właściwości pozwalają zachować odpowiednie właściwości i konsystencję całej mieszance. Choć ma ona korzystne działanie, nie należy z nią przesadzać, gdyż zdarzają się przypadki alergii, a jej nadmierne dawkowanie może odbić się negatywnie na stanie zdrowia.
